De ketel die ik gebruik bevalt mij goed. Nadat ik deze ketel had gekocht las ik wel in the essential oil makers handbook dat een nadeel van een verticale condensor leidt tot ‘some loss of aroma due to the long vertical steam pipe’, maar misschien is die van mij nou ook weer niet zo lang.

Ik weet het niet echt dus. Ik denk dat ik tzt er een wat grotere koop met een horizontale. Maar dat is vooral omdat ik hoop veel lavendelopbrengst te krijgen en ik het dus niet meer red met een kleintje. ” – Mariette van Schaik

Aldus een bericht dat we kregen van Mariette uit Spanje. Ze heeft geblogd over het stekken van lavendel en de resultaten.

” Stekken direct in de grond geeft bij mij de resultaten. Ik ben nu ca 200 najaarsstekken aan het uitplanten. En heb 500 nieuwe voorjaarsstekken in de grond staan. Ik hoop dat die net zo goed uitpakken als de vorige. “

Je kan meer blogberichten van Mariette lezen op: https://essential.blue/nl/

Mariette woont in een lavendelboerderij op een hoogte van 1200 meter in de Alpujarras aan de voet van de Sierra Nevada in het Zuiden van Spanje.

” Ik zie hoe de natuur steeds kwetsbaarder wordt, in het natuurgebied waar ik woon en daarbuiten. Het land in de bergen wordt nauwelijks meer onderhouden omdat het financieel niet loont. Of er komen waterslurpende en gifspuitende tomatenkwekerijen. De klimaatverandering komt daar bovenop. Heftige regenbuien na lange periodes van droogten zorgen voor erosie.

Geïnspireerd door de organisatie Commonland volgde ik de gratis online cursus A Business Approach to Sustainable Landscape Restoration. Daar zag ik hoe bewoners in Zuid Afrika van hun gedegradeerde grond samen weer natuur wisten te maken en daar ook nog aan te verdienen. Met lavendel dus.

Ik ga schrijven over de start van de lavendelboerderij en over andere kleine duurzame stappen. Een nog mooier landschap, goed voor de bijen en de natuur en voor mijzelf.

[…] omdat het jou misschien op een idee brengt. En vooral omdat ik niet langer wil wachten tot duurzaam leven de norm wordt. Want dat zal helaas nog wel even duren. “

Hoe maak je lavendelstekken

Stekken van de lavendel en snoeien van de lavendel doe ik op het zelfde moment. In het (vroege) voorjaar met geen risico meer op vorst. En na de zomerbloei, in de herfst. Er zijn kwekers die in het vroege voorjaar snoeien en de stekken, mocht het nog te koud zijn, nog even opslaan voordat ze de grond ingaan.

Ik probeer het optimum te vinden qua tijd voor beiden. En stop de stekken na het knippen gelijk in de grond op hun plek in de voorbereide plantbedden.

Hoe knip je de stekken

Allereerst met een goede snoeischaar die de stekken knipt, maar niet dichtknijpt. Ideaal zijn stekken die eerst een stukje hout hebben en dan nieuw materiaal. Belangrijk is dat je niet onder het groen knipt van de plant. Zorg dat er wat blad zit en liever nog wat nieuwe uitloop onder waar je knipt.

Daarna snoei ik de hele plant terug in vorm, een soort kappersbeurt is het. Belangrijk is dat je ruim snoeit, maar niet te ruim, om te voorkomen dat er kale takken ontstaan. Met de snoei in het voorjaar knip je vaak ook de eerste minuscule bloemetjes weg. Dat is geen probleem, er komen er heel veel meer voor terug.

Stekken voorbereiden

Direct na het knippen van de stekken selecteer ik de sterkst ogende exemplaren. Per lavendelsoort kan dat behoorlijk verschillend zijn. De foto’s van de stekken op deze pagina zijn van een Provence lavandin. Met lange wat dunnere bladeren. Andere soorten lijken robuuster.

De takken met hout hebben vaak uitlopers die je van het hout af kunt scheuren. Er wordt gezegd dat dat goed werkt. Bij mijn proef afgelopen herfst heb ik van alles in de grond gezet, met hout, zonder hout, afgescheurd van hout, dun, dik, groot, klein. En het sloeg allemaal aan. Althans op het land, direct in de grond onder een schaduwtunnel. In potten waren alle resultaten veel minder goed.

Ik heb ook geëxperimenteerd met groeihormonen om de stekken in te dopen, maar dat bleek in mijn geval geen verschil te maken. Dus daar ben ik mee gestopt.

De lavendelstekken gaan direct in het voorbereide plantenbed.

pH waarde van stekgrond

Stekgrond moet geen voedingsstoffen bevatten, maar over de gewenste pH waarde voor lavendelstekken kon ik niks vinden. De bedden heb ik dit voorjaar voorbereid met de helft aan kalk die ik normaal aan de lavendelplanten geef. Als iemand weet wat de beste pH waarde is voor lavendelstekken, dan hoor ik dat graag.

De lavendelstekken water geven

Stekken in potten vind ik zelf behoorlijk lastig. De grond moet vochtig zijn, maar niet te nat. Als het flink regent staan ze gelijk te nat. En met zon en geen regen al heel snel te droog. De stekken op het land gaf ik in tijden van geen regen om de twee dagen water. Een grotere hoeveelheid grond is een goede buffer voor water, maar ook om te veel water af te voeren.

Schaduwdoek met 70% UV filter

Een schaduwdoek dat wel wat zon doorlaat, maar niet teveel blijkt in mijn geval goed te werken. Ik moet nog zien of de stekken het ook nog leuk vinden in de zomer. De Spaanse zon kan genadeloos zijn in de zomer. De najaarstekken zijn van na de zomer en ook de nieuwe voorjaarsstekken hebben nog geen zomer gezien. Desnoods span ik een dubbel doek.

Ik hoop de najaarsstekken in mei te kunnen uitplanten op hun defintieve plek. En de voorjaarsstekken in het najaar, na een maand of 7. Maar vooral kijk ik hoe ze er uit zien. De sterkeren gaan eerst.

Lavendel vermeerderen: de resultaten

Lavendel vermeerderen ging de eerste keer niet goed, vandaar dat ik in het najaar van 2019 de lavendel volgens drie methoden heb gestekt:

  • in een verwarmde kweekbak binnen;
  • in potten met stekgrond buiten op het terras;
  • en direct in de grond op het land.

Lavendel stekken binnenshuis in een kweekbak

Lavendel vermeerderen met de kweekbak binnen was geen succes. Al heel snel begon het te schimmelen. Ik heb de verwarming uitgezet en de deksels verwijderd, maar de overgebleven stekken vonden het ook toen niks. Van de ca 100 stekken zijn er drie overgebleven.

Die heb ik na een tijdje maar buiten gezet omdat duidelijk was dat ze naar licht hunkerden. Ze werden lang en dun terwijl de buitenexemplaren er een stuk steviger uitzagen. Ik heb ze voorzichtig buiten laten wennen en na een tijdje werden ze ook steviger.

Lavendel vermeerderen buiten in potten

De plantenbakken met de stekken buiten op het terras stonden in de schaduw met alleen morgens een beetje zon. En net als de stekken binnen hadden ze een zorgvuldig gekozen mix van zelf gemaakte stekgrond. De stekjes buiten deden het duidelijk beter, maar zeker de helft wortelde niet. De stekjes die het hebben overleefd zien er ook niet zo goed uit, vergeleken met die op het land.

Lavendel stekken direct in de grond

De grote winnaar is stekken direct in de grond. Wel in mijn geval in Spanje met een schaduwdoek dat 70% van de UV straling tegenhoudt. Die grond was vooraf al getest als relatief arm en dus geschikt voor lavendel. Behalve dat de PH waarde toen nog niet was verhoogd met kalk. Vanaf maart begonnen de stekken ineens flink uit te lopen. Niet allemaal gelijk, maar per lavendelsoort. De ene gaat kennelijk sneller dan de andere. Ik heb het niet precies bijgehouden, maar ik denk dat ongeveer 90% het goed tot uitstekend doet.

Binnenkort hoop ik ze uit te planten, ik denk omstreeks mei. Ik ben benieuwd hoe ze de zomerzon in Spanje gaan ervaren, vandaar dat ik voor de zekerheid wat extra schaduwdoek heb gekocht.

nieuwe voorjaars- lavendelstekken

De grote winnaar is stekken direct in de grond. Wel in mijn geval in Spanje met een schaduwdoek dat 70% van de UV straling tegenhoudt. Die grond was vooraf al getest als relatief arm en dus geschikt voor lavendel. Behalve dat de PH waarde toen nog niet was verhoogd met kalk. Vanaf maart begonnen de stekken ineens flink uit te lopen. Niet allemaal gelijk, maar per lavendelsoort. De ene gaat kennelijk sneller dan de andere. Ik heb het niet precies bijgehouden, maar ik denk dat ongeveer 90% het goed tot uitstekend doet.

Binnenkort hoop ik ze uit te planten, ik denk omstreeks mei. Ik ben benieuwd hoe ze de zomerzon in Spanje gaan ervaren, vandaar dat ik voor de zekerheid wat extra schaduwdoek heb gekocht.

destilleertijd

Mariette stuurde ook een interessant artikel over destilleertijd. Lees hier het wetenschappelijk onderzoek over de destillatietijd van lavendel (pdf-bestand):

Dit artikel is een bewerking van verschillende blogberichten van Mariette van Schaik.

Je kan meer van haar blogberichten lezen op: https://essential.blue/nl/